Ontspan en stretch de psoas
Inukshuk Yoga1 september 2021 • Duur: 1 uur, 1 minuut
Wat is de psoas?
Ons lichaam reageert niet alleen op fysiek gevaar, maar ook automatisch op mentale spanning. Die spanning vertaalt zich soms heel letterlijk: iemand die veel aan zijn hoofd heeft herken je vaak direct aan de samengeknepen mond, gefronste wenkbrauwen en opgetrokken schouders.
Te veel aan stress zorgt ook voor hormonale veranderingen, waarbij bijvoorbeeld cortisol en adrenaline omhoog schieten. De ademhaling wordt dan sneller en oppervlakkiger, onze hartslag hoger en de spijsvertering juist op een lager pitje.
Fight, flight or freeze
Vanuit de evolutie heeft die reactie van het lichaam op stress een duidelijke functie. Je lichaam wordt zo namelijk klaargestoomd om te vechten, vluchten, of om zich beschermend op te rollen tot een balletje en terug te trekken.
Hoewel onze dagelijkse gevaren tegenwoordig eerder mentaal dan fysiek van aard zijn, reageert ons lichaam nog altijd op dezelfde manier. Onze spieren spannen zich massaal aan zodat we weg kunnen rennen of een explosieve uitval kunnen doen, zelfs als de dreiging alleen gevormd wordt in onze eigen gedachten.
Ons hoofd heeft op die manier dus behoorlijk wat invloed op het lijf eronder. Wat onze spieren betreft denken we al gauw aan de schouders en de nek, maar er is nog een andere, onbekendere spier in het bijzonder die in verbinding staat met stress: de psoas.
De psoas, is de grote lendenspier, een zogeheten ‘deep core muscle’. Het bevindt zich tussen de onderzijde van de wervelkolom en de bovenkant van het dijbeen, dicht op het heupbot. Samen met de iliacus vormt het de iliopsoas en verbindt zo je romp met je benen. De psoas heeft dan ook een groot aandeel in je balans, mobiliteit en flexibiliteit. Hij draagt er in grote mate aan bij dat we rechtop kunnen staan, zorgeloos kunnen dansen en onze yogamat op kunnen lopen.
Maar de psoas droeg er in de eerste plaats vooral aan bij dat we weg konden rennen van of uitvallen naar gevaar. Het is evolutionair gezien één van onze belangrijkste spieren: als je ergens van schrikt, trekt de psaos zich automatisch samen om snel over te kunnen gaan tot actie. En daarbij gaat hij dus net zo goed gebukt onder dreigingen die mentaal of emotioneel van aard zijn.
De psoas is de grootste spier die reageert (aanspant) als je spanning of stress opbouwt in het lichaam. Zoals bij elke spier zorgt niet alleen stress, maar ook weinig beweging ervoor dat de psoas stijver wordt. Combineer veel op die bureaustoel zitten dus met de druk die daar vaak mee gepaard gaat en je hebt een voedingsbodem voor een flinke portie opgeslagen spanning.
Dat is geen probleem als dat geldt voor een moment en de spanning weer kan ontladen.
Maar wat als we die spanning nou ongemerkt blijven vasthouden? Dan kan het lichaam de natuurlijke alignment (skelet in balans) verliezen waardoor de omliggende spieren in de onderrug, bekkenbodem en middenrif harder moeten werken om het lichaam in evenwicht te houden. Dit kan gevolgen hebben voor je algehele houding als ook voor je ademhaling, spijsvertering en gevoel van gemak.
Door de psoas te bevrijden van spanning is de weg weer vrij naar een natuurlijke, ontspannen houding en ademhaling. Dit leidt tot een fysiek én mentaal gevoel van meer fundament in het doen en zijn. Een vrije psoas ondersteunt een gebalanceerde aansturing van je bekken, geeft meer balans en meer ruimte voor vrije doorstroming.
Als een lade geeft de psoas steun aan je organen en ingewanden. De gezondheid, lengte en vitaliteit van de Psoas heeft effect op het functioneren van je organen omdat het de ruimte in de kom van je bekken bepaalt.
Zoals de psoas effect heeft op de ontspanning van het bekken zo heeft de psoas ook effect op de bovenkant van de romp. Aanvankelijke klachten of spanningen in nek, bovenrug en schouders kunnen dus een gevolg zijn van een onstabiele basis waarop verder is gestapeld.
En niet onbelangrijk: de psoas is door middel van bindweefsel verbonden met je middenrif. Als je gepieker het op zichzelf niet voor elkaar krijgt, beïnvloedt een verkrampte psoas je ademhaling dus misschien alsnog!
Spier van de ziel
Misschien heb je het wel eens gemerkt tijdens zo’n brughouding, wiel of andere positie waarin je je heup flink oprekt: een vlaag van emotie die door je lichaam voert terwijl je je spieren tot in hun diepste vezels voelt ontspannen.
Het lijkt er haast op de psoas niet alleen op stress reageert, maar ook de onderliggende emotie ervan opslaat. Die soms opeens los komt samen met de spier zelf.
Nu je weet waar een deel van die spanning opgeslagen wordt, kun je er actief mee aan het werk gaan tijdens deze les